انگیزه‌های انسان به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم می‌شوند که شناخت آنها می‌تواند بهره‌وری فرد را افزایش دهد و میزان رضایت و رشد شغلی فرد را افزایش دهد. انگیزه درونی و بیرونی هر دو برای رشد فرد در زندگی، پیشرفت شغلی و تحصیلی و … مورد نیاز است. آیا یادتان می‌آید آخرین باری که یک فیلم را از اول تا آخر دیده‌اید که بوده است؟ چرا وقت‌تان را برای خواندن یک کتاب صرف کرده‌اید؟ یا اصلا چرا آن قهوه مورد علاقه‌تا را می‌نوشید؟ یا اصلا انگیزه‌تان از سر زدن به شبکه‌های اجتماعی چیست؟ زمانی که از افراد علت این کارهایشان را می‌پرسیم به طور معمول 2 پاسخ می‌گیریم که عدهای می‌گویند به این دلیل که به انجام آن کار علاقه داشته‌اند آن را انجام داده‌اند؛ و عدهای دیگر می‌گویند که بدلیل آنکه انجام این رفتار و انتخاب وسیله‌ای بوده برای رسیدن به اهداف و دستاوردهای دیگر. انگیزه درونی زمانی رخ می‌دهد که برای رسیدن به یک هدف خاص یا پاداشی که مدنظرتان است نیاز هست تا کاری انجام دهید، انگیزه دارید. انگیزه بیرونی نیز در زمانی که کاری را انجام می‌دهید تا از مجازاتی جلوگیری کنید یا هدیه‌ای بگیرید بروز می‌یابد و شما را به انجام آن کار تشویق می‌کند. در ادامه این مقاله از لنز موفقیت درباره انواع انگیزه صحبت می‌کنیم و شما را با آنها آشنا می‌کنیم.
شبیه سازی انگیزه درونی و بیرونی در زندگی خود
حتما تابحال پیش آمده است که فیلم می‌بینید تا ساعاتی را برای خوش گذرانی بگذرانید یا از مشاهده یک اثر هنری لذت ببرید. یا گاهی پیش آمده است که فیلم می‌بینید زیرا استاد و معلم‌تان گفته که دیدن آن فیلم سینمایی برای تقویت یک مهارت یا آشنایی با یک مفهوم مفید است. گاهی نیز منتقد فیلمی را می‌بیند تا مقاله‌ای برای نقد آن در یک رسانه منتشر کند. در مورد اول دیدن فیلم یک هدف نهایی بود، اما در موارد دوم و سوم فیلم دیدن برای رسیدن به هدفی دیگر انجام شده است. این شیوه از دسته‌بندی را می‌توانیم در زمینه‌های دیگری نیز ببینیم. برای مثال ممکن است 2 فرد در کتابخانه کتاب بخوانند، اما یکی از آنها بدلیل علاقه شخصی خودش کتاب را می‌خواند، اما دیگری برای نوشتن یک مقاله یا محتوا آن را مطالعه می‌کند. تحلیل انگیزه و هدف افراد از انجام یک کار مشخص را می‌توان با دو اصطلاح انگیزه درونی و انگیزه بیرونی معرفی کرد. تفاوت انگیزه درونی و بیرونی یک مبحث مهم است که افراد باید برای رشد خودشان و همچنین هدف‌گذاری و کوچینگ با انجام یک تقسیم‌بندی برای رسیدن به آن تلاش کنند. یکی از وظایف مهم مدیران ارشد و واحدهای منابع انسانی، کار کردن بر روی انگیزش درونی کارکنان‌شان است تا بتوانند زمینه را برای رشد آنها و پیشرفت کارها فراهم کنند. انگیزه درونی از مواردی است که همواره برای توسعه فردی و برنامه‌ریزی کردن برای توسعه فردی باید درنظر گرفته شود. همچنین موضوع داشتن انگیزه درونی و بیرونی در مبحث یادگیری و پیشرفت تحصیلی همواره مطرح است.
انگیزه درونی چیست؟
ساده‌ترین تعریف برای انگیزه درونی این است که اگر فردی فعالیتی را صرفا بدلیل آنکه برایش جذابیت دارد انجام دهد، یا انجام آن کار برایش لذت‌بخش و دوست‌داشتنی است می‌گوییم فرد برای انجام این کار انگیزه‌ای درونی دارد. انگیزه درونی گاهی اوقات به معنای انجام یک کار برای خود آن کار است و نه نتایجی که بعدا به واسطه انجام کار حاصل می‌شود. زمانی که کاری به وسیله وجود داشتن انگیزه درونی ایجاد می‌شود، احتمالا یکی از 3 نیاز خودمختاری، تسلط (توانمندی) و پیوند (ارتباط) را تامین می‌کند.
خودمختاری
حتما تابحال با فردی مواجه شده‌اید که هر روز لباس‌های متنوعی می‌پوشد و می‌گوید حتی اگر هیچ‌کس او را نبیند باز هم خودش از این تنوع لذت می‌برد. در این مواقع می‌توانیم خودمختاری را در این فرد ببینیم.
تسلط و توانمندی
لذت حل کردن معما و بازی کردن و شکستن رکورد قبلی خود نوعی از انگیزه درونی است که فرد از تسلط و توانمندی بر محیط اطراف خود لذت می‌برد.
پیوند و ارتباط
برای مثال شبکه‌های اجتماعی یک روش ایجاد ارتباط است، و افرادی که به این شبکه‌ها سر می‌زنند از آن برای ارتباط با دیگران استفاده می‌کنند. قدم زدن درکنار ساحل یکی دیگر از مثال‌ها برای نشان دادن انگیزه درونی است، که در آن فرد بدون اینکه پاداشی از بیرون دریافت کند از انجام دادن آن لذت می‌برد.
اما اگر فردی در کنار ساحل قدم بزند و علت قدم زدنش فرار از دیدن مهمانی باشد که قرار است به خانه‌اش بیاید، دیگر انگیزه درونی ندارد؛ زیرا یک عامل بیرونی او را به این رفتار سوق داده است. به همین دلیل است که می‌گویند که در ارزیابی و تحلیل انگیزه‌های دیگران مراقب باشید که دچار فکرخوانی و پیش داوری نشوید. در اغلب موارد یک ناظر بیرونی نمی‌تواند درباره بیرونی یا درونی بودن انگیزه دیگران قضاوت کند؛ زیرا پیاده‌روی برای یک فرد یک انتخاب برای گذراندن وقت است و برای فردی دیگر تلاشی است برای پیدا کردن یک هم صحبت.
نتیجه گیری
انگیزه درونی یک عامل بسیار مهم برای انجام دادن دادن کارها است. خواه این انگیزه برای رسیدن به هدفی در بلند مدت باشد و منجر به یک عمل دیگر در آینده شود یا خواه صرفا برای تجربه یک حس خوب در لحظه. در این مقاله از لنز موفقیت شما را با انگیزه درونی و شیوه نمود آن در افراد آشنا کردیم.
